گوجه فرنگی:
سه نوع گوجه فرنگی از نظر رشد وجود دارد:
1-رشد محدود ( cm50 )
2- رشد نیمه محدود (cm 90-70(
3- رشد نامحدود: برای کشت گلخانه ای) m 2 ( که برای دادن محصول نیاز به هرس دارد.
مشخصات یک نشا خوب :
1- رشد قوی و متراکم داشته باشد 2-ریشه قوی وانبوه داشته باشد (بهترین نشا به رنگ بنفش وبه قطر یک خود کار بیک )
4- میانگره کوتاه 5- شاخ وبرگ سالم 6-مقاوم شده وقوی
از عوامل موثر در رشد بهتر گیاه می توان به هوادهی ونوردهی زیاد ، آب دهی کم تا ریشه رشد عمیقی پیدا کند
تهیه خاک نشا :
دارای بافت نرم ، ثابت نفوذ پذیر نسبت به آب و هوا ، دارای مواد غذایی مناسب و به اندازه کافی ، دارای PH مناسب ومقاوم در نوسانات شیمیایی باشد ، عاری از بذور علفهای هرز وبیماریها باشد.
بیماری های
فیزیو لوژیک گوجه فرنگی:
پوسیدگی گلگاه گوجه فرنگی :
علائم اولیه پوسیدگی گلگاه شامل لکه های سوخته روی گلگاه میوه های رسیده یا در
نزدیکی آن است . این لکه ها به سرعت رشد می کنند و ممکن است به هم بپیوندند و نواحی
آسیب دیده وسیعی را بوجود بیاورند. به علت خشک و چروک شدن بافت ، سطح زخمها
چروکیده و چرمی و به رنگ قهوه ای تیره تا سیاه در می آید. قسمتهای آسیب دیده
معمولا مورد حمله پاتوژنهای ثانویه قرار می گیرند که باعث پوسیدگی نرم و فساد میوه
می گردند. در برخی مواقع بافتهای داخلی بیرنگ شده و متلاشی می گردند بی آنکه علائم
قابل مشاهده ای در سطح میوه وجود داشته باشد.
پوسیدگی گلگاه عارضه ای است که با کمبود موقتی کلسیم موجود در گیاه مرتبط است و با
تغییرات رطوبتی خاک تشدید می شود . اگر میزان آب محدود باشد، رشد گیاه کند می شود
و متعاقبا جذب مواد غذایی نیز کاهش می یابد. این موضوع باعث کاهش غلظت کلسیم در
گیاه می گردد زیرا کلسیم توسط جریان آب در گیاه جابجا می شود. به همین دلیل
بخشهایی از گیاه که سریع تر تعرق می کنند، بیشترین میزان کلسیم را دریافت می
نمایند.این نواحی معمولا برگهای بزرگ دارند که به خاطر اندازه برگشان تعرق زیادتری
دارند. به این ترتیب میوه های در حال رشد، کمترین میزان کلسیم مورد نیاز خود را
دریافت می کنند. استرس های رطوبتی ای که حتی در نتیجه پژمردگی های جزئی گیاه بوجود
می آید، برای ایجاد کمبود کلسیم کافی است. زمانی که رطوبت به حد مناسب می رسد،
گیاه رشد طبیعی خود را از سر می گیرد. ولی جذب کلسیم هنوز کند است و گیاهی که به
سرعت در حال بزرگ شدن است، کلسیم کافی برای رشد خود دریافت نمی کند.
میزان انتشار عارضه پوسیدگی گلگاه را می توان با فراهم کردن رطوبت یکنواخت در
مزرعه ( مثلا با استفاده از مالچ که هم باعث کنترل علفهای هرز می شود و هم مزرعه
نیازی به کلتیواتور زدن پیدا نمی کند که ریشه ها در اثر آن آسیب ببینند ) و عدم
مصرف زیاده از حد کودهای ازته کاهش داد. البته واریته های مختلف گوجه فرنگی از نظر
حساسیت با هم بسیار تفاوت دارند. هیچکدام از واریته های حاضر تحمل کافی نسبت به
این عارضه ندارند تا بتوان از آنها به عنوان یک راه کنترلی استفاده کرد. در ضمن
محلول پاشی به موقع میوه و شاخ وبرگ گوجه فرنگی با محلول رقیق شده کلرید کلسیم و
تکرار آن، مانع از پوسیدگی گلگاه گوجه فرنگی می شود.
آفتاب سوختگی :
علائم آفتا ب سوختگی ابتدا روی گوجه فرنگی هاینرسیده دیده می شود. این علائم به
صورت بروز نواحی سفید یا روی میوه هایی است که در معرض آفتاب قرار گرفته اند.
نواحی تغیییر رنگ یافته چروک خورده و فرورفته اند و اغلب با یک هاله زرد رنگ احاطه
شده اند.
کنترل :
در موقع برداشت
یا هرس کردن، نباید میوه ها در معرض نور مستقیم خورشید قرار نگیرند. داربست
ها را طوری باید قرار داد که میوه ها در معرض خورشید نباشند. استفاده از قارچکش ها
و مبارزه با بیماری های برگی از نابود شدن برگها جلوگیری می کند. از ارقام هایی
استفاده شود که پوشش برگی مناسبی دارند.
ترک های رشد:
در گیاه گوجه فرنگی دو نوع ترک رشدی دیده می شود : متحدالمرکز و شعاعی . ترکهای
رشدی متحدالمرکز باعث بوجود آمدن ترکهای دایره ای شکل در انتهای میوه می شوند ولی
ترکهای شعاعی از انتها به طرف خارج گسترش می یابند. این عارضه هنگام رسیدن میوه
ظاهر میشود. این ترکها غالبا وقتی بوجود می آیند که شرایط مختلفی مثل نوسانات زیاد
دما و رطوبت باعث تغییر شدید سرعت رشد می گردد. باران های شدیدی که پس از آب و
هوایی خشک به وقوع می پیوندند، باعث بوجود آمدن ترکهای شعاعی در اکثر ارقام گوجه
فرنگی می شوند. توانایی تحمل ارقام گوجه فرنگی نسبت به ترک خوردن متفاوت است و
بستگی به استحکام و قابلیت انبساط پوست میوه دارد. ارقام بسیار حساس موقعی
که میوه هنوز سبز است، ترک می خورند و ارقامی که تا حدودی مقاومند غالبا تا مراحل
بعدی ترک نمی خورند. هر چه میوه زودتر ترک بخورد، ترکهای عمیق تر ی در آن بوجود می
آید. نیتروژن زیاد و پتاسیم کم در ترک خوردن میوه ها نقش دارند و بنابراین فراهم
کردن مواد غذایی مناسب، آبیاری منظم و کافی باعث کاهش احتمال ترک خوردن میوه ها می
گردد.
رسیدن لکه دار :
در این عارضه بخشی از میوه به علت عدم تلقیح مناسب به خوبی نمی رسد. آب و هوای سرد
باعث شیوع این عارضه می شود و کمبود آب یا مقدار زیاده از حد آن نیز باعث تشدید ان
می گردد. علائم به شکل لکه های زرد رنگ یا سفیدی است که بافت زیر آن سخت باقی می
ماند. نواحی آسیب دیده هم معمولا در بخش بالائی میوه هستند. این عارضه ممکن است با
علائم ناشی از ویروس موزائیک توتون اشتباه شود. این بیماری در ارقام قدیمی شایع تر
است.
پیچیدگی برگ:
پیچیدگی برگ نوعی عارضه فیزیو لوژیک است که در اثر آب و هوای سرد و بارانی ایجاد
می شود. این عارضه باعث پیچ خوردن برگهای پایینی به سمت بالا وضخیم و چرمی شدن
آنها می گردد. پیچیدگی برگ اثری روی رشد گیاه و میزان محصول نمی گذارد و نیازی به
مبارزه با آن نیست.
عوارض ناشی از علف کشها :
علف کشها می توانند باعث بد شکل شدن شاخ و برگ گوجه فرنگی شوند. بوته های گوجه
فرنگی بویژه به D
ـ ۴و۲ حساس هستند .
علف کشها باعث خم شدن برگها به سمت پایین، ضخیم شدن آنها می شوند. برگهای تازه
باریک و پیچ خورده اند و به طور کامل توسعه نمی یابند. در ضمن در اثر بادبردگی هم
ممکن است علف کشهایی که برای کنترل علفهای هرز چمنی به کار می روند، روی گیاه زراعی
رفته و عوارض آشکار گردند. بخارات ناشی از علف کشها هم ممکن است گیاه را تا چند
روز پس از کاربرد علف کشها تحت تاثیر قرار دهند. علف های چیده شده ای که قبلا علف
کش روی آنها استفاده شده نیز نباید به عنوان مالچ درمزارع گوجه فرنگی به کار روند.
اگر آسیب های وارد شده جزئی باشند، گیاه قادر به رشد و ترمیم خود خواهد بود. در
ضمن گیاهان آسیب دیده باید به طور مرتب و کامل آبیاری شوند.
لکه سیاه گوجه فرنگی :
در بازدیدی که ازمزرعه گوجه فرنگی صورت گرفت در قسمتی از مزرعه متوجه وجود بیماری بنام لکه سیاه گوجه فرنگی در قسمتهایی از مزرعه شدیم که این بیماری به صورت لکه های سیاه پراکنده ای در برگها ظاهر می شود که باعث افت محصول می شود برای مبارزه با این بیماری از سم داکونیل استفاده می کنیم.
همچنین برگها دچار پیچیدگی و برروی برگها حشرات ریزی دیده شد که از دورسبان برای رفع این آفت استفاده می کنیم.
پیچیدگی برگها وپلاسیدگی میوه ها:
عامل قارچی این بیماری فوزاریوم می باشد که باعث قهوه ای شدن واز بین رفتن آوندهای چوبی وآبکش در ساقه وریشه می شود وعدم رسیدن آب ومواد غذایی به میوه و برگهای گوجه فرنگی را سبب می شود که در صورت آلودگی درمان موفقی نخواهیم داشت ولی می توان تا حدودی با استفاده از ترکیبات مسی باعث بهبود گیاه شد پیچیدگی برگها ناشی از وجود حشرات ریزی می باشد که دورسبان سم خوبی برای مبارزه با این آفت می باشد.
پژمردگی فوزاریومی و ورتیسیلیومی :
دوعلت اصلی دچار شدن به بیماری پژمردگی وپلاسیده شدن گوجه فرنگی مر بوط به پژمردگی ناشی از فوزاریوم وقارچ ناشی از آفت گیاهی می باشد.پژمردگی فوزاریومی در بین این دو بیماری متداولتر است
اغلب این زردی به یک طرف گیاه یا برگچه های مسطح یک طرف دمبرگ انحصار دارد برگهای تحت تاثیر واقع شده به زودی در بالای گیاه پژمرده وخشک می شوند اما آنها روی گیاه پیوسته باقی می مانند.پژمردگی پی درپی در برگها ادامه می یابدونتیجه آن سرانجام مرگ گیاه می باشد.ساقه های بیرونی ثابت وسبز باقی می مانند اما بندهای قهوهای کم رنگ در بافت آوندی مشاهده می شود.
این کمرنگی را می توان به راحتی با برش عمودی ازمیان ساقه نزدیک خاک ونگاه کردن به ستون باریک قهوه ای ما بین ناحیه (مغز تیره)تیره مرکزی وبخش بیرونی ساقه مشاهده نمود. پژمردگی قارچ ورتیسیلیوم (قارچ ناقص) سبب زردی و پژمردگی یکسانی در برگهای پایین می شود.چنانکه این بیماری پیشرفت کند برگهای جوان شروع به پژمردگی وازبین رفتن می کنند تا زمانی که فقط تعداد کمی برگهای سالم روی گیاه باقی می ماند.اگرچه این بیماری کشنده نیست ولی ازرشد کامل گیاه جلوگیری می کند وگیاه را ضعیف می کند وتولید میوه های کوچک می کند. پژمردگی ورتیسیلیوم (قارچ ناقص)همچنین باعث بی رنگی سیستم آوندی تقریبا شبیه به پژمردگی فوزاریومی می شود بجز در اینکه قهوه ای شدن کاملا دور از بالای ساقه نمی تواند ادامه داشته باشد.بنابراین تشخیص این دو بیماری ممکن است به آنالیز آزمایشگاهی نیاز داشته باشد.
در بازدیدی که از یکی دیگر از مزارع گوجه فرنگی داشتیم در هنگام ورود به مزرعه متوجه کمبود تعداد گل در بوته ها شدیم که این کمبود با وجود اینکه در این مزرعه از آبیاری قطره ای برای آبیاری استفاده می شد و ازنظر آبی مشکلی وجود نداست دیده می شد که بدلیل عدم رعایت فاصله مناسب داخل ردیف ها و عدم رعایت تناوب کشت به صورتی که سال قبل نیز در این مزرعه گوجه فرنگی کشت نموده بودند می باشد همچنین عدم تامین کود مورد نیاز از عوامل دیگر می باشد
کمبود کلسیم نیز عارضعه دیگری می باشد که به صورت سیاه شدگی بزرگی در میوه گوجه فرنگی دیده شد.
پیچیدگی برگها نیز ناشی از وجود کنه بر روی برگها می باشد که برای مبارزه از کوزون استفاده می کنیم.
سفیدک و تریپس بر روی گیاه جالیزی خیار:
سفیدکها نوعی بیماری قارچی هستند که دارای انواع مختلفی می باشند که می توان به سفیدکهای دروغی و ظاهری ، سطحی و..... اشاره کرد که بر روی برگ ومیوه ظاهر می شود سفیدکها عموماً در آب وهوای گرم رشد بهتری دارند که با توجه به گرمی هوا و غرقاب کردن زمینهای زراعی که باعث ایجاد رطوبت مناسب برای رشد این سفیدکها می شوند
یکی از سفیدکهایی که مشاهده شد سفیدک سطحی بود که به صورت لایه سفید رنگی در سطح برگ دیده می شود که برای مبارزه با آن از دینو کاپ یا کاپتان استفاده می شود.
نوع دیگری از سفیدک ، سفیدک ظاهری می باشد که در زمانی که هوا گرم نباشد از گوگرد ودر صورتی که هوا گرم باشد از کوزان استفاده می شود که این سفیدک به صورت لایه هایی سفید رنگ در زیر برگ دیده می شوند
از مانب نیز می توان برای مبارزه با سفیدک ها استفاده کرد
در بررسی دیگر از برگهای خیار تریپس مشاهده شد که دورسبان عموما برای مبارزه با این آفت مورد استفاده قرار می گیرد.
چند رنگ شدن برگهای خیار به صورت رنگهای سفید، سیاه، بنفش و...... دیده می شود که توسط مانب به درمان آن باید پرداخت.
برخی از بیمارهای مو:
سفیدکها از عمده ترین بیماری هایی هستند که بر روی مو دیده می شوند.
سفیدک دروغی یکی از بیماریهایی است که در مو مشاهده کردیم که علایم این سفیدک علاوه بر لایه های سفید رنگ در زیر برگ ، باعث زرد شدن و پژمردگی تک تک برگها می شود که با زینب ومانکوزیت با آن مبارزه می کنند.
کمبود دانه ها نیز بیماری دیگری می باشد که مشاهده گردید که معمولا در اوایل تابستان در خوشه ها نیز مشاهده می شود که این عارضه بر اثر تریپس حاصل شده بود که در اوایل آلودگی باید جهت مبارزه از دیازینون استفاده شود و برای ادامه رشد دانه های باقیمانده از کود مایع استفاده می کنیم.
