استرپتومایسن ( STREPTOMYCES )
رده : Actinomyces
راسته : Actinomycetales
خانواده : Streptomycetacea
نام عمومی : فایر فنگ
ریشه لاتین : برگرفته از کلمه strepto به معنی پیچیده و myces یا قارچ مربوط به رشته های منشعب و پیچان مولد هاگ
زیستگاه و مقدار شیوع : در کاه، کود حیوانی و خاک به وفور یافت می شوند. این نوع باکتری در توده کمپوست وجود داشته در دمای 46 – 57 درجه سانتی گراد فعال شده و مناطق هوازی را ترجیح می دهد.
راه های انتشار : عمدتا از طریق هوا و در درجه دوم از طریق مواد اصلی کمپوست منتقل می شوند و به طور طبیعی در تمام خاک ها یافت می شوند.
راه های کنترل : عموما طی مدت آماده سازی کمپوست، هیچ گونه کنترل خاصی لازم نیست و تنها با اعمال اصول بهداشتی می توان جلوی پیشرفت این باکتری را در آزمایشگاه گرفت.
علائم بیماری : پیداش نقاط خاکستری مایل به سفید که به سهولت بر روی کاه کمپوست شده دیده می شوند. علائم این بیماری بر روی این بذور به صورت میسلیوم های ظریف سفید رنگ و پودری ظاهر می شود.
مشخصات میکروسکوپی : از شبکه هیفی ظریف، گسترده و غالبا منشعب مارپیچ و حلقوی تشکیل شده است. در این باکتری، هیف ها، همچون اکتینومیست ها، تولید هاگ نمی نمایند، اما تولید یک ساختار زنجیره ای مانند از هیف های هوایی موسوم به اسپوروفور می نماید که در نهایت از این اندام، سلول تولید می شود. قطر اسپورها و هیف ها تنها یک میکرون بوده و هر سلول فاقد هسته مشخص می باشد. این باکتری فاقد اندام های مولد هاگ متمایز می باشد. اسپورهای آن دارای سطحی صاف یا نا همواری می باشد.
تاریخچه و کاربرد : این باکتری ها، معرف 80 درصد اکتینومیست ها در کمپوست قارچ شده و برای خواص مفیدشان در طی فاز 2 مورد انتخاب واقع می شوند.
در سال 1944 برای نخستین بار، Waksman توانست گونه S.griseus ( منبع آنتی بیوتیک استرپتومایسین ) را کشف نماید. آنتی بیوتیک اتوکلاو شونده جنتامایسین از جنسی نزدیک به استرپتوماسیس ها، به نام micromonospora گرفته می شود.
کلیات : استرپتومایسها شبیه باکتری و قارچ بوده و بعضا آنها را باکتری عالی می نامند. تفاوت استرپتومایسین ها با امتینوماسیس ها در این است که اسپور آنها بر خلاف اکتینوماسیس ها، بر روی ساختاری زنجیر مانند هوایی تشکیل شده و از تقسیم شبکه هیفی به وجود نمی آید. تفاوت دیگر در این است که رشته های استرپتومایس ها بر خلاف اکتینومیس ها غالبا منشعب و شاخه ای می باشند. از طرفی رشته های هیفی قارچ های حقیقی می باشد.
