بیماری شاربن علامتی ( black leg ) :
شاربن علامتی بیماری عفونی باکتریایی و کشنده گاو و گوسفند در هر سنی است ، ولی دامهای جوان
حساسیت بیشتری در ابتلاء به این بیماری دارند . از خصوصیات بیماری التهاب عضلانی و توکسمی شدید و
تلفات است . به علت رشد باکتری بی ، ماری بصورت التهاب موضعی در بافت ماهیچه ای دیده می
.شود متعاقب این حالت توکسمی عمومی اتفاق افتاده و دام به علت مسمومیت سریعا دچار مرگ می شود.
عامل بیماری :
عامل بیماری، میکروبی از خانواده کلستریدیا ها به نام کلستریدیوم شووای . clostridium )
(Chauvoei ایجاد می و .شود به دلیل تولید هاگ ، عامل بیماری، تا چندسال قادر به ادامه حیات در خاک
میباشد و برای حیوانات حساس خطر ساز می باشد. این میکروب در بافت های مبتلا و همچنین در محیط
کشت بصورت میله های مستقیمی دیده می شوند که انتهای آن گرد و در حدود ٨تا ٣ میکرون طول و ٦/٠
میکرون عرض دارند . ومعمولاً بطور مجزا و ندرتاً بصورت زنجیره های کوتاه که از ٣تا ٢ میکروب تشکیل
شده اند وجود دارند ، از این نظر از کلستریدیوم سپتیکوم ( Clostridium . Septicum) که گاهی در
جراحات شبیه به آثار شاربن علامتی وجود دارد، متمایز می باشد . زیرا کلستریدیوم سپتیکوم همواره بصورت
رشته های طویل در جراحات وجود دارد .
مکانیسم ایجاد بیماری :
رشد باکتری باعث التهاب حاد و موضعی بافت ماهیچه ای شده و ماهیچه های در گیر اغلب در ناحیه اندام
های حرکتی، کتف و ناحیه سر و پوزه بوده و دارای رنگ قرمز متمایل به سیاه هستند به همین خاطر بیماری
( سیاه ) شل نامیده می شود . رشد باکتری باعث توکسمی عمومی ، ممس ومیت و مرگ سریع می شود .
حیوانات حساس :
گاو و گوسفند می باشد .
نشانه های بیماری در گاو و گوسفند :
هنگامی که شاربن علامتی درگوس فند متعاقب آلودگی زخمهای حاصل ازپش یم چ نی ،اختـه کـردن ،قطـع دم
وگازگرفتگی در نزاع قوچ یها اسخت زایی ها ظاهر می .شود دراطراف ناحیه ورودمیکرب ،جراحـات
مشخصی مشاهده می شود یدرا . ن حالت، پوست بنفش رنگ ونسوج زیر جلدی متورم یوخ ز داراست
اگر روی پوست فشار آورند اثرآن باقی می .ماند هرگاه ضا عهی در روی یک پا باشـد لـنگش شـد یدی
ظاهر میشود وحیوان ازپای مبتلا نمی تواند استفاده کند . وجود یـ ا ن جراحـات در دسـتگاه تناسـلی
موجب میشود که دام مبتلا دست وپارا یاز یکد گر دورقرار دهد و به سختی راه برود .درجـه حـرارت
گاه به ٤١ ،دهیرس سستی وبی اشتهای یی ن ز ظاهر میشود وب. الاخره مبت یلا ان بـ ه یزمـ ن مـی افتنـد
واغلب درعرض -٢٤ ٤٨ ساعت تلف میشوند . جراحات اصلی درعضلات متمرکزند وممکن است ازمحل زخم کمی دور باشند. عضلات مبتلا یس راه نگ،
خشک ودراثرگازاسفنجی میشوند و در برش مقطعی این ضایعات بوی کره گندیده استشمام می شود .
در گاو تب بالا ، توقف حرکات شکمبه و قطع اشتها، افزایش تنفس از علائم اولیه بیماری است . در ابتدا
محل ضایعه م تورم، دردناک و گرم شده که بعدا سرد ، گاز دار و بدون درد می گرد
( ماهیچه های عفونی به علت شاربن علامتی یا سیاه شل )
( گاو مبتلا به بیماری شاربن علامتی یا سیاه شل )
:
شاربن علامتی با بیماریهایی نظیر شاربن، مسمومیت با سرب ، جیوه ، ارسنیک و نفخ شباهت دارد . همچنین
مسمومیت با برخی از گیاهان سمی نیز می تواند باعث علائم مشابه بیماری شاربن علامتی گردند.
ن مونه مورد نیاز:
به منظور تشخیص آزمایشگاهی و تایید بیماری بایستی نسبت به ارسال نمونه مرضی مناسب اقدام گردد
از نمونه های بافتی مانند استخوان قلم و یا عضلات درگیر برای کشت باکتریایی استفاده میگردند . اما
گسترش های فشاری از عضلات درگیر و خونابه سطح کبد نیز تهیه می شوند . نمونه به صورت قطعاتی از
نواحی آزرده ارزشمند می باشد. برای هیستوپاتولوژی از محل ضایعات عضلانی ، قلب ، ریه (به همراه پرده
جنب ) نمونه برداری و در فرمالین ١٠% فیکس و ارسال گردد .
مشترک بودن بیماری بین انسان و حیوان :
گزارشی در این خصوص وجود ندارد .
پراکندگی بیماری :
شاربن علامتی در تعداد زیادی از کشور ها از جمله کشور ما وجود دارد و زیان های اقتصادی قابل ملاحظه
ای به دامداران وارد می نمایند .
دراسترال یا ای ین ب مار ی متعاقب واکسی یناس ون علیه سای یر ب ماری ها اتفاق افتاده وعلت آن را فعال شدن هاگ
های خفته، کلستریدیوم شووای موجود دربافتها متعاقب واکنش موضعی واکسن میدانند .
